Λευκάδα. Αξιοθαύμαστος τόπος.

Τα Επτάνησα ήταν μια άγνωστη γωνιά της Ελλάδος για μένα. Περιγραφές μόνο, από γνωστούς και φίλους και εικόνες συγκεχυμένες, "κλεμμένες" με κανάτια... κινηματογραφικά, με μια γλώσσα τραγουδιστή και παραλίες πανέμορφες και... πράσινο, πολύ πράσινο.

Η γνωριμία έγινε με την Λευκάδα. Φαίνεται, σαν συνέχεια της Στερεάς Ελλάδος, όμως βρίσκεται στο κέντρο των Επτανήσων. Και έτσι την αντιμετώπισα. Σαν νησί των Επτανήσων. Η μείξη από Ιταλία, Ήπειρο και Στερεά, φαίνεται τόσο αρμονικά δεμένη με το νησιώτικο, ώστε μην μπορώντας να εξηγήσω πως ακριβώς γίνεται αυτό, αφέθηκα και προσπάθησα να "ρουφήξω" όσα περισσότερα μπορούσα. Όσες περισσότερες εικόνες, όσο περισσότερους ήχους ήταν δυνατό..
Κάτι ήξερε ο Λαέρτης (ναι, ο πατέρας του πολυμήχανου Οδυσσέα) που δώρισε το νησί στον ... συμπέθερο, τον πατέρα της νύφης, την Πηνελόπη. Τέτοιο δώρο... ούτε χαρτί περιτυλίγματος δεν χρειαζόταν.
Όσο για την έρευνα με τίτλο:"μήπως η μυθική Ιθάκη είναι τελικά η Λευκάδα;" κανένας ακόμα δεν έχει δώσει σίγουρη απάντηση.

Αν ζήσεις λίγο στην Λευκάδα, έχεις την εντύπωση ότι είσαι κάπου ανάμεσα στο παρόν και το παρελθόν. Το παρόν είναι ο τουρισμός και η ανάπτυξη του νησιού γύρω από αυτόν. Όταν όμως, κάθεσαι να πιεις τον καφέ σου ή να πας να ψωνίσεις αντιλαμβάνεσαι την αξιοπρέπεια, την αρχοντιά που λέει: "Καλός ο τουρισμός, αλλά για χάρη του δεν θα αλλάξω ούτε τον τόπο μου, ούτε τον τρόπο ζωής μου". Έτσι μακριά από τους δυνατούς και κουραστικούς προβολής, την κοσμοπολίτικης ατμόσφαιρας, μπορείς να γευτείς το αγνό, το παραδοσιακό. Κάτι σαν την ριγανάδα....
Τι εστί ριγανάδα;
Ενα φαγητό που έγινε έθιμο. Μια ανάγκη που έγινε γιορτή. Είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε, να ακούσουμε γι' αυτήν και κυρίως να την απολαύσουμε. Σε μια εποχή που τίποτα δεν πετιόταν, σε μια εποχή που διασκέδαση ήταν η απογευματινή κουβεντούλα σαν μικρά καντούνια, σε μια εποχή που τα παιδιά έτρωγα ζάχαρη, παίζοντας στην πλατεία, σε αυτήν την εποχή γεννήθηκε η ριγανάδα.
Φούρνοι στα σπίτια δεν υπήρχαν. Έτσι, οι νοικοκυρές, για οικονομία ζύμωναν μπόλικο ψωμί και το πήγαιναν στους φούρνους του χωριού. Σταρένιο, μαύρο, πραγματικό ψωμί, που όμως δεν προλάβαινε να καταναλωθεί φρέσκο. Έτσι το ξερό ψωμί, ένας τρόπος υπήρχε, να φαγωθεί. Βρεγμένο! Το βρεγμένο, λοιπόν, ψωμί έγινε ένα θρεπτικό απογευματινό για τα παιδιά και ένα σημείο αναφοράς για το καθημερινό απογευματινό κουτσομπολιό των μεγάλων.
Ποιά έχει σειρά σήμερα να φτιάξει ριγανάδα;
Το βρεγμένο ψωμί έγινε καμβάς ζωγραφικής που πάνω το δημιουργούσαν. Με χρώματα, με ιδέες. Λάδι, ξύδι ή ντομάτα; Να βάλουμε και καμιά σαρδελίτσα παστή επάνω για νοστιμιά; Το βασικό είναι η ρίγανη. Άφθονη, μυρωδάτη ρίγανη μαζεμένη από τα βουνά γύρω γύρω. Κι αν υπήρχε και ουζάκι Λευκαδίτικο....

Σήμερα έχουν αλλάξει κάπως τα πράγματα. Πίνοντας ελληνικό καφέ σε ένα φτωχό παραδοσιακό καφενεδάκι στην Εγκλουβή, ενημερωθήκαμε για την "γιορτή της ριγανάδας" στην Καρυ!. - Βιαστείτε, θα το χάσετε, μας ξεπροβόδισε ιδιοκτήτης του καφενείου.
Καρυά, λοιπόν! Η θάλασσα απομακρύνθηκε και το ορεινό κεφαλοχώρι μας χάρισε την πλούσια βλάστησή του, με τα άφθονα νερά του. Οι πηγές του δρόσισαν όχι μόνο το στεγνό μας στόμα αλλά και τα διψασμένα μάτια μας.
Οι κάτοικοι κρατούν ακόμα τα έθιμα του τόπου τους. Οι γυναίκες κεντούσαν ακόμα ταλεπτοδουλεμένα κεντήματά τους και επιδεικνύουν με φροντίδα και αγάπη και χωρίς ίχνος υπεροψίας.

Με την ίδια φροντίδα, το ίδιο χαμόγελο, μας πρόσφερνα και τη ριγανάδα, δροσερά κορίτσια, καθώς και ντόπιο, βιολογικό κρασί. Σε λίγο η πλατεία είχε γεμίσει. Η ορχήστρα ετοιμάστηκε και οι ήχοι, στερεολάδιτικοι και νησιώτικοι αντήχησαν παντού.
Γιατί οι Λευκαδίτες είναι πάνω από όλα καλλιτέχνες. Κι αυτό τους συνοδεύει σε κάθε τους στιγμή.
Φέρνω στο μυαλό μου την αφίσα ενός υποψηφίου δημάρχου. Μια προσωπογραφία ζωγραφισμένη στο χέρι. Και μετά μου έρχονται εικόνες από σπίτια, βαμμένα σε όλα τα χρώματα του ουράνιου τόξου. Κίτρινα, πορτοκαλί, θαλασσί και πράσινα. Σαν σκόρπια κομμάτια χρωματιστού παιχνιδιού σε παιδικό δωμάτιο.
Ίσως, βέβαια,αυτό να οφείλεται και στο ότι η Λευκάδα είναι τα λιγότερο τουριστικά ανεπτυγμένα νησιά του Ιονίου.
Οι επισκέπτες κατευθύνονται στα όμορα παραθεριστικά κέντρα και έτσι αφήνουν τα ... "ενδότερα" ήσυχα. Εκεί, όμως, στα μεσόγεια, τα ορεινά είναι που ζεις τους ντόπιους. Βλέπεις την ζωή, τις συνήθειές τους, τον καθημερινό τους κάματο. Και τους εκτιμάς περισσότερο.

Πολλά θα μπορούσα να γράψω και κυρίως να περιγράψω. Κάθε χωριό, κάθε παραλία, κάθε πράσινη ή γαλάζια γωνιά, έχει την δική της ομορφιά. Αυτό, όσο κοινότυπο και να είναι, αφήνει την γλυκιά γεύση μιας υπόσχεσης. Την επιστροφής και της ανακάλυψης. Μη με ρωτάτε τι θα ακακαλύψω...