Δημοφιλείς αναρτήσεις

Δευτέρα 8 Φεβρουαρίου 2010

Κατάχρηση εξουσίας

-Μαμά είναι πολύ άσχημο αυτό που κάνεις. Επειδή έχεις την δύναμη δεν σημαίνει ότι μπορείς να κάνεις ότι θέλεις, ούρλιαξε για μία ακόμη φορά η κόρη μου, η οποία μέσα στο εφηβικό μυαλό της με έχει ταυτίσει με την εξουσία.
Όχι, όχι δεν με προβλημάτισε αυτό καθόλου. Είναι φυσικά πράγματα και έτσι τα δέχομαι στο τέλος.

Την "εξουσία" την συναντάμε συνέχεια και επί καθημερινής βάσης. Είτε είμαστε εμείς οι εξουσιαστές είτε οι εξουσιαζόμενοι. Η ίδια η λέξη δεν είναι τρομερή. Τρομερή είναι η κατάχρηση της εξουσίας. Που σημαίνει ότι αυτή η δύναμη επιρροής που έχεις (η έννοια της λέξης εξουσία) την καταχράσαι. Την εκμεταλεύεσαι. Και αυτό όμως το συναντάμε πολύ πολύ συχνά.
Στην δουλειά, στις δημόσιες αλλά ιδιωτικές επιχειρήσεις (πόσες φορές δεν έχουμε τσακωθεί με ασφαλιστικές εταιρείες, με τράπεζες ή με εταιρείες κινητής τηλεφωνίας), στον οδηγό του λεωφορείου που επειδή έχει το μέσο μεταφοράς μας, νομίζει ότι επιασε το ταύρο από τα κέρατα, στον μανιώδη computerάκια, στην οργάνωση, στο κόμμα, στην ομάδα, στον σύλλογο.
Κατάχρηση εξουσίας είναι ο εκβιασμός του διευθυντή στην δουλειά. Κάνε αυτό αλλιώς.... Και σύ κάθεσαι να σκεφτείς: τι με συμφέρει να κάνω; να υποκύψω ή να τον διαολοστείλω;
Κατάχρηση εξουσίας είναι και όταν η κυρία (ή ο κύριος) πίσω από το γραφείο, σου ζητάει ένα σωρό χαρτιά τα οποία πολύ εύκολα θα τα είχε στην διάθεσή της με ένα τηλεφώνημα ή ένα πάτημα κουμπιου στον υπολογιστή της. Αυτή η ίδια κυρία είναι το επόμενο τέταρτο κλείνεται στην τουαλέτα και κλαίει γιατί ανακάλυψε ότι ο άντρας της την απατά, ότι για τα παιδιά της είναι ανύπαρκτη και ότι υπάρχει μόνο όταν μπορεί να ζητάει χαρτιά.
Κατάχρηση εξουσίας και μάλιστα από τις χείριστες, είναι και αυτή του γονιού που βασανίζει σωματικά και ψυχικά το παιδί του.
Κατάχρηση εξουσίας κάνει και ο "πληκτρολογάκιας" που ταμπουρωμένος πίσω από το πληκτρολόγιο του νοιώθει την λίμπιντό του να ανεβαίνει κάθε φορά που εξουσιάσει ένα "φόρουμ", μια ιστοσελίδα.... Που μπορεί να διαμορφώνει άποψη διαγράφοντας τις απόψεις των άλλων, σαν να μην υπάρχουν. Οτι δεν αρέσει σβήνεται....
Κατάχρηση εξουσίας. Είναι τελικά πολύ εύκολο να καταχραστείς την εξουσία πυ έχεις. Φτάνουν μερικά χαρακτηριστικά. Να είσαι μικροπρεπής, κομπλεξικό άτομο και γεμάτο σύνδρομα κατωτερώτητας. Ανύπαρκτοι στην πραγματική ζωή στην οποία περνούν απαρατήρητοι γιατί στην ουσία δεν υπάρχουν. Υπάρχουν μόνο εκεί που δείχνουν την εξουσία τους. Μυρμήγκια που φορούν τις φορεσιές των ελεφάντων.
Κατώτεροι και αδικημένοι μέχρι που κάποιος να τους πει: να πάρε κι εσύ εξουσία, την αξίζεις. Και τότε η μανία του να δείξουν και να αποδείξουν (στον εαυτό τους;) πόσο μεγάλοι και τρανοί είναι, τους οδηγεί σε κατάχρηση.
Για να δεις τον πραγματικό χαρακτήρα του ανθρώπου δώσε του εξουσία.
Τίποτε πιο σωστό από αυτό! Γιατί άλλο εξουσία άλλο ηγεσία. Αλλο εξουσιαστής άλλο ηγέτης. Ενας ηγέτης δεν καταφεύγει ποτέ σε κατάχρηση. Δεν έχει αυτήν την ανάγκη. Διδάσκει δια του παρείγματος και ξέρει να χειρίζεται τους ανθρώπους και τις καταστάσεις χωρίς να καταχρατεί τίποτε. Πρέπει να έχεις μεγαλείο όμως, για να είσαι ηγέτης. Ανωτερότητα ψυχική, ισορροπία νου, απαλλαγμένος από κομπλεξικά σύνδρομα...
Ο ηγέτης δεν έχει λαχτάρα να σώσει την ανθρωπότητα... απλώς είναι μπροστά και τον ακολουθούν. Η λαχτάρα να σώσεις την ανθρωπότητα είναι πολλές φορές, καμουφλαρισμένη λαχτάρα να την εξουσιάσεις...

Ενδιαφέρον θέμα δεν νομίζετε; Πολύ θα ήθελα να μάθω κι άλλες μορφές κατάχρησης εξουσίας αλλά πολύ περισσότερο θα ήθελα να μάθω τρόπους αντιμετώπισής της... Εχετε να προτείνετε τίποτα;

"Ακόμα και τους πιο αγαθούς άνδρες τα ελαττώματά τους, τους διαφθείρουν ακόμα περισσότερο όταν γίνονται κυβερνήτες" Αριστοτέλης

και από ένα βιβλίο που διαβάζω πρόσφατα "Ουίλλιαμ Σαίξπηρ Ανθολόγιο"
"Χάθηκε η χαρά του κόσμου από τότε που διαχωρίστηκε η μαστροπία και η εύθυμη πλευρά της εκτοπίστηκε, ενώ η χειρότερη πλευρά της φόρεσε γούνες κι έγινε κατεστημένο με την άδεια του νόμου, γιατί το κατεστημένο πρέπει να μην κρυώνει και να περνάει καλά. και στις άκρες από την προβατίσια γούνα όλοι αυτοί του κατεστημένου έχουνε βάλει γούνα αλεπούς, δήθεν να μην κρυώνουν στα ευαίσθητα σημεία. Κι έτσι φαίνεται πως η πονηριά είναι πάντα πλουσιότερη από την αθωότητα, κι αυτή καθορίζει τελικά την εμφάνιση"
"Το σκήπτρο που αρπάζεται από χέρι βέβηλο κρατιέται με τον ίδιο βέβηλο τρόπο που αποκτήθηκε και όποιος στέκεται σε θέση γλιστερή βρίσκει καλό κάθε απαίσιο πιάσιμο πυ εκείνον τον κρατάει στην θέση του."
"Τώρα, για της εξουσίας το ξεγυμνωμένο κόκαλο, το σκυλολόι αρχίζει άγριο πόλεμο κι απαίσιο γρυλίζει μπροστά στα μάτια της ειρήνης."

11 σχόλια:

  1. "Τον άρχοντα τριών δει μέμνησθαι: Πρώτον ότι ανθρώπων άρχει. Δεύτερον ότι κατά νόμους άρχει. Τρίτον ότι ουκ αεί άρχει."



    Παρεπιπτόντως, σπάνια οι γονείς κάνουν κατάχρηση "εξουσίας" στα παιδιά τους, σε αντίθεση με αυτά, που κάνουν τα αδύνατα δυνατά προκειμένουν να σε "εκμεταλλευτούν" μέχρι την τελευταία σου ρανίδα.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Η σχέση γονιού - παιδιού είναι κάτι "δύσκολο" για να το βάλεις σε καλούπια. Θα συμφωνήσω μαζί σου όχι όμως απόλυτα αφού, όχι σπάνια, βλέπουμε μορφές κατάχρησης εξουσίας γονιών πάνω στα παιδιά τους.
    Τι λες όμως για τις υπόλοιπες μορφές κατάχρησης;
    Υποψιάζομαι ότι μάλλον τα έχουμε αποδεχτεί όλα σαν αναπόφευκτα. Και αυτό πίστεψέ με... με τσαντίζει πολύ.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Όλα τα πραγματα έχουν πάντα δυο όψεις. Συνήθως ισχύει το "μας κάνουν ότι κάνουμε".

    Πιθανότατα λοιπόν, όποιος/α σκούζει σήμερα για το θέμα της καταχρησης εξουσίας, να έχει πέσει στο ίδιο (ή ανάλογο) παράπτωμα κάποια στιγμή στο παρελθόν.

    Φιλικά,

    Βρίλης ;)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  4. Φοβάμαι πως όλοι μας, σε κάποια συγκυρία ή αδύναμη στιγμή, έχουμε καταχρασθεί την εξουσία.
    Αυτό που ενοχλεί ιδιαίτερα είναι η συστηματική κατάχρησή της, που καταλήγει να γίνεται δεύτερη φύση του καταχρώμενου. Τρόπους αντίδρασης δεν έχω να προτείνω, εξαρτάται φαντάζομαι από τις συνθήκες και την περίσταση.

    Φίλε Βρίλη, γενικεύεις επικίνδυνα νομίζω. Τί θα πει "μας κάνουν ό,τι κάνουμε"? Δηλαδή ο γιατρός που σου ζητάει φακελάκι το κάνει επειδή κι εσύ κάποτε χρηματίστηκες? Ή μήπως, ο έμπορος που σε κλέβει στο ζύγι το κάνει διότι κι εσύ ως επαγγελματίας κλέβεις τους πελάτες σου?
    Ή, αλλιώς: ή σκούζεις, οπότε είσαι κι εσύ ένοχος, ή είσαι αθώος και κρατάς το στόμα σου κλειστό? Κάτι δεν μου κολλάει....

    (Υ.Γ. Φιλενάδα, θα σε κλέψω. Δεν σε πειράζει, ε?)

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  5. Πάλι έγραφα κατεβατά, και χάθηκαν... Βλέπετε ξέχασα τον κωδικό στο gmail και δεν μπαίνω με τίποτε... Κάτι θέλει να μου πει κάποιος μάλλον...

    Τεσπά κι επί τροχάδην:

    1. Η θέση ευθύνης είναι δεδομένο πως θα σε κάνει να πικραθείς με ανθρώπους.

    2. Το ζήτημα είναι όμως να μην ψωνιστείς και να ξέρεις πως δεν είσαι μήτε αναντικατάστατος, μήτε αιώνιος, μήτε ο καλύτερος...

    Αλλιώς η απόσταση ανάμεσα στην μεγαλωσύνη και την γελοιότητα είναι πολύυυυ μικρή...

    Δημήτρης

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  6. Μην μπερδεύουμε τα πράγματα. Άλλο θέση ευθύνης, άλλο ηγούμαι κάπου, άλλο έχω εξουσία και άλλο καταχρώμαι την εξουσία που έχω.
    Θέση ευθύνης έχει ο άνθρωπος που αξίζει να την έχει. Εχει τα κότσια να την έχει. Ηγείται οποιος το έχει μέσα του. Ακόμα και αν δεν τον έχουν αφήσει να το δείξει όταν ζορίσουν τα πράγματα οι ικανότητές θα φανούν. Εξουσία, έχει δίκιο η "Λερναία Ύδρα" έχουμε όλοι κάποια στιγμή στα χέρια μας. Αρα, ποια είναι η ειδοποιός διαφορά; ο χαρακτήρας του ανθρώπου που κατέχει την εξουσία. Ασε που αυτή η εξουσία κάτα πάσα πιθανότητα, μπορείνα είναι μια ανοησία. Μια πλαστή πραγματικότητα που έχει πλάσει εκείνος που έχει την ανάγκη να εξουσιάσει.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  7. Σωστα ! ;)

    Αλλά καμιά φορά, ακόμα και η τάση κάποιου/ας να ΘΕΛΕΙ να ηγηθεί, φανταζει καταχρηση της "εξουσίας". Ποιάς εξουσίας ? Μεγάλο και πολύπλοκο το θέμα.

    Δεν κάνεις ανθρωπέ μου ? Τράβα σπίτι σου.

    Πάρτε παραδειγμα τον Καραμανλή. "Ειναι απόφαση ευθύνης" είπε.

    Ναι, ακριβώς ετσι είναι τα πράγματα. Όχι όπως τα βλέπεις και τα εννοείς εσύ, Κωστάκη...

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  8. Εδώ είναι το καταπληκτικό: κάθε εξουσία μπορεί να σε σαλτάρει... Ακόμη και η πιο μικρή: π.χ. η εξουσία σε μια σχέση ή μια παρέα... Και το καταπληκτικότερο: όσο μεγαλύτερο μηδενικό είσαι γενικώς τόσο περισσότερο σε τρελαίνει η όποια εξουσία αποκτήσεις...

    Κι επειδή η εξουσία ταυτίζεται με την επιβολή άρα με το αρσενικό ανοίγουμε την πόρτα του παραδείσου της ψυχανάλυσης που μας υποδεικνύει το προφανές: είσαι αρσενικός και δεν έχεις μια πλήρη, κανονική, φυσιολογική σεξουαλική ζωή; κάπου θα ξεσπάσεις... είσαι θηλυκό και έχει φθόνο, απωθημένα, στερήσεις; επίσης κάπου θα ξεσπάσεις...

    Ελπίζω να μην σας ξενέρωσα. Μπράβο Κατερίνα, εξαιρετικό θεματάκι.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  9. Κι εγώ νομίζω ότι η κατάχρηση της εξουσίας είναι θέμα-κεφάλαιο- μάθημα της ψυχολογίας - ψυχανάλυσης.
    Όμως τυχαίνει να την νοιώθουμε αρκετά συχνά στο πετσί μας κι έτσι αξίζει να το συζητάμε κι εμείς που δεν έχουμε τις απαιτούμενες γνώσεις. Ας πούμε: με ενοχλεί ο διευθυντής (παλιό και γνωστό)Είναι ή δεν είναι κατάχρηση εξουσίας; Δεν το λες ηγεσία αυτό...Εγώ τι κάνω; Τον καταγγέλω ή όχι;
    Είναι ξεκάθαρο ρε παιδιά. Αλλο ηγέτης, άλλο εξουσιαστής. Εχετε δει κανέναν ηγέτη να ουρλιάζει και να οδύρεται ή να εκβιάζει όταν δεν πετυχαίνει το δικό του; Έχετε δει κανέναν εξουσιαστή να διδάσκει δια του παραδείγματος; να βάζει τον εαυτό του μπροστά στα δύσκολα; να καλύπτει τους δικούς του; να μπορεί να είναι σκληρός αλλά ποτέ άδικος ή κακός;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  10. Και κυρίως έχετε δει εξουσιαστή να ζητάει συγνώμη και να αναγνωρίζει τα λάθη του; Από την άλλη έχετε δει ηγέτη να ρίχνει το φταίξιμο σε όλους τους άλλους εκτός από τον εαυτό του;

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  11. Καταλαβαίνεις βέβαια ότι ανοόγεις κι άλλο ένα κεφάλαιο: πώς δίδεται η εξουσία? Με ποιά κριτήρια επιλέγονται οι κρατούντες? Νομίζω πως το πραγματικό πρόβλημα κάπου εκεί κρύβεται εντέχνως...
    Την καλημέρα μου.

    ΑπάντησηΔιαγραφή